Καταρράκτης
Καταρράκτης είναι η θόλωση του φυσικού φακού του ματιού μας.
Ο φακός του ματιού βρίσκεται πίσω από την ίριδα (ή το έγχρωμο τμήμα του οφθαλμού) και λειτουργεί ακριβώς όπως ο φακός μιας φωτογραφικής μηχανής, εστιάζοντας τις φωτεινές εικόνες στον αμφιβληστροειδή, ο οποίος στέλνει τις εικόνες στον εγκέφαλο όπου και σχηματίζεται η εικόνα που βλέπουμε.
Αίτια του καταρράκτη
- γεροντικός καταρράκτης συμβαίνει με την πάροδο της ηλικίας δεν θεωρείται ασθένεια αλλά φυσιολογική και αναμενόμενη εξέλιξη του κρυσταλλοειδούς φακού.
- μετατραυματικός καταρράκτης σχετίζεται με τραύμα του ματιού. Αυτό μπορεί να συμβεί αμέσως ή και αρκετούς μήνες ή χρόνια μετά το τραύμα
- συγγενής καταρράκτης συμβαίνει σε παιδιά όπου έχουν κληρονομήσει κάποιο γονίδιο ή έχει επιδράσει στα μάτια τους κάποια μεταβολική ή γενετική αρρώστια. Επίσης μπορεί να συμβεί χωρίς ιδιαίτερη προφανή αιτία.
- δευτερογενής καταρράκτης μπορεί να σχετίζεται με προηγούμενη επέμβαση στο μάτι, μετά από χρόνια αρρώστια, μετά από χρήση κορτιζόνης ή επίδραση ακτινοβολίας.
- Μειωμένη όραση σε όλες τις αποστάσεις, κυρίως μακριά αλλά και κοντά, ειδικά τη νύχτα η στο έντονο φως
- Δυσκολία αντίληψης των χρωμάτων, τα χρώματα φαίνονται λιγότερο ζωηρά κάπως ξεθωριασμένα.
- Θολή ή θαμπή όραση.
- Φωτοευαισθησία.
- Διπλά ή πολλαπλά είδωλα στον έναν οφθαλμό
- Μειωμένη ευαισθησία στις αντιθέσεις σε φωτεινό περιβάλλον.
- Αντανακλάσεις γύρω από τα αντικείμενα και κυρίως γύρω από τα φώτα (φωτοστέφανο)
- Επιδείνωση διαθλαστικής ανωμαλίας, ή εμφάνιση μυωπίας. Συχνές αλλαγές στη συνταγή των γυαλιών οράσεως ή των φακών επαφής.
Η διάγνωση του καταρράκτη μπορεί να γίνει μόνο με πλήρη οφθαλμολογική εξέταση που περιλαμβάνει εξέταση στην σχισμοειδή λυχνία του προσθίου ημιμορίου, τονομέτρηση, διαστολή της κόρης για την καλύτερη εξέταση του καταρράκτη και βυθοσκόπηση για την εξέταση του οπισθίου ημιμορίου του ματιού
Θεραπεία του καταρράκτη
Δεν υπάρχει συντηρητικός τρόπος αντιμετώπισης του καταρράκτη με σταγόνες ή άλλα φάρμακα.
Μοναδική αντιμετώπιση είναι η χειρουργική αφαίρεση και αντικατάσταση του θολωμένου φακού με έναν τεχνητό ενδοφακό.
- Διαβήτης
- Οικογενειακό ιστορικό καταρράκτη
- Προηγούμενος τραυματισμός ή φλεγμονή του ματιού
- Προηγούμενη εγχείρηση του ματιού
- Παρατεταμένη χρήση κορτικοστεροειδών φαρμάκων
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Υπερβολική έκθεση στον ήλιο
- Έκθεση σε υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας, όπως κατά την ακτινοθεραπεία του καρκίνου
- Κάπνισμα
Δευτερογενής καταρράκτης
Ο κρυσταλλοειδής φακός βρίσκεται μέσα σε ένα πολύ λεπτό περίβλημα, που ονομάζεται περιφάκιο. Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής αφαίρεσης του καταρράκτη, το περιφάκιο αυτό διατηρείται και ο τεχνητός φακός τοποθετείται μέσα σε αυτό, ώστε να μπορεί να σταθεροποιηθεί στη θέση του.
Μετά από μήνες ή χρόνια, το περίβλημα αυτό (και όχι ο φακός) μπορεί να θολώσει και αντίστοιχα να επηρεαστεί και η όραση.
Η θόλωση αυτή ονομάζεται δευτερογενής καταρράκτης ή θόλωση του περιφακίου. Όταν αυτό συμβεί, μπορεί εύκολα να διορθωθεί με τη βοήθεια ειδικού λέιζερ YAG Laser με το οποίο επιτυγχάνεται ένα άνοιγμα στο θολωμένο περιφάκιο και η όραση επανέρχεται στο αρχικό της επίπεδο. Η εφαρμογή αυτού του λέιζερ είναι μια ανώδυνη και γρήγορη διαδικασία.
